ĐỪNG ĐỂ MÙA HÈ HÓA BI KỊCH – HÃY CỨU TRẺ EM KHỎI TỬ THẦN MANG TÊN “ĐUỐI NƯỚC”

Mỗi độ hè về, khi tiếng ve râm ran báo hiệu kỳ nghỉ học sinh bắt đầu, cũng là lúc hàng ngàn bậc phụ huynh rơi vào nỗi lo thường trực: làm sao để con mình được nghỉ ngơi, vui chơi an toàn trong những ngày oi ả? Câu hỏi tưởng chừng đơn giản ấy lại gợi mở một hiểm họa đang rình rập từng ngày – tai nạn đuối nước.

Theo thống kê của Bộ Y tế, mỗi năm tại Việt Nam có gần 2.000 trẻ em tử vong do đuối nước – tương đương hơn 5 trẻ mỗi ngày. Đây là con số cao nhất khu vực Đông Nam Á và thuộc nhóm đầu thế giới. Điều đáng lo hơn là phần lớn các vụ việc đều xảy ra trong dịp nghỉ hè – thời điểm trẻ được tự do vui chơi nhưng lại thiếu kỹ năng phòng vệ và không có sự giám sát đầy đủ từ người lớn.

Tỉnh Quảng Ninh – vùng đất ven biển với đặc thù địa lý nhiều sông, suối, ao hồ – cũng không nằm ngoài nguy cơ. Theo báo cáo từ Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, trung bình mỗi năm địa phương ghi nhận từ 23 đến 26 trẻ em tử vong vì đuối nước. Riêng 6 tháng đầu năm 2024, đã xảy ra 12 vụ đuối nước khiến 14 trẻ thiệt mạng. Những con số lạnh lùng nhưng đau xót ấy cho thấy: đuối nước không chừa bất kỳ địa bàn, lứa tuổi hay hoàn cảnh nào.

Một vụ việc thương tâm vừa xảy ra vào tháng 5/2025 tại xã Quảng Thành, huyện Hải Hà là minh chứng rõ nét. 7 em học sinh sau buổi tan trường đã rủ nhau tắm ở một đập tràn không có biển cảnh báo, không người giám sát, không áo phao. Khi lũ đổ về đột ngột, 4 em tử vong tại chỗ, 3 em còn lại bị thương nặng – để lại những vết thương không chỉ về thể xác mà cả tinh thần, ký ức không thể xóa nhòa.

Vì sao những tai nạn đau lòng này vẫn lặp lại, dù năm nào cũng có khuyến cáo, tuyên truyền, cảnh báo?

Câu trả lời nằm ở việc thiếu kỹ năng sống cơ bản – đặc biệt là kỹ năng bơi và ứng phó tình huống dưới nước. Một khảo sát của Bộ Giáo dục và Đào tạo cho thấy, chỉ khoảng 8,63% trường học trên toàn quốc có bể bơi. Trẻ em ở nông thôn, vùng biển chủ yếu “tự học bơi” trong môi trường thiếu an toàn – ao, hồ, suối – và đó cũng là nơi tử thần dễ dàng mai phục.

Trung tâm Y tế huyện Vân Đồn nhận định: đã đến lúc, công tác phòng chống đuối nước phải được đặt ngang hàng với các chương trình y tế dự phòng quan trọng khác như tiêm chủng, phòng chống dịch bệnh, dinh dưỡng học đường.

Để thực hiện được điều đó, cần xây dựng một “hệ sinh thái an toàn cho trẻ” – bao gồm đào tạo giáo viên, cộng tác viên y tế, phụ huynh kỹ năng phòng chống đuối nước; tổ chức các lớp học bơi miễn phí hoặc có trợ giá; lắp đặt biển cảnh báo, hàng rào an toàn tại điểm nước nguy hiểm; quan trọng nhất là thay đổi nhận thức toàn xã hội – rằng đuối nước không phải tai nạn bất khả kháng, mà là hệ quả của sự chủ quan và thiếu chuẩn bị.

Không chỉ dừng lại ở khuyến nghị, Trung tâm Y tế huyện Vân Đồn đang chủ động vào cuộc bằng nhiều biện pháp cụ thể nhằm lan tỏa thông điệp phòng chống đuối nước đến từng thôn xóm, từng hộ gia đình.

Chỉ đạo đã được gửi tới toàn bộ các trạm y tế xã, thị trấn: mỗi cán bộ y tế – dù công tác ở bất kỳ khoa phòng nào – đều phải trở thành một tuyên truyền viên tích cực trong cộng đồng. Việc truyền thông không chỉ là nhiệm vụ chuyên môn, mà còn là trách nhiệm xã hội, là đạo đức nghề nghiệp, là hành động thiết thực để cứu lấy những sinh mạng non nớt.

Từ các buổi họp thôn, giao ban trường học, đến các đợt tiêm chủng, khám sức khỏe định kỳ – bất cứ khi nào có cơ hội tiếp cận cộng đồng, thông điệp phòng chống đuối nước đều được lồng ghép, truyền tải bằng ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu, thiết thực và có chiều sâu. Đây là cách mà Trung tâm Y tế huyện Vân Đồn biến mỗi cán bộ y tế trở thành “người mang thông điệp sự sống” – góp phần cùng toàn xã hội chặn đứng hiểm họa đuối nước.

Trung tâm cũng kêu gọi các bậc phụ huynh – những người thầy đầu tiên và quan trọng nhất trong cuộc đời trẻ – hãy đồng hành nhiều hơn với con em mình. Hãy dạy trẻ biết sợ đúng cách: sợ nước khi chưa biết bơi, sợ tắm sông hồ không có người lớn đi kèm, sợ sự hiếu động không kiểm soát của bản thân.

Mùa hè không nên là mùa của nước mắt. Hãy cùng nhau biến mỗi ngày hè của trẻ trở thành một ngày vui – an toàn, khỏe mạnh và ngập tràn tiếng cười.

Trung tâm Y tế huyện Vân Đồn – vì một mùa hè không đuối nước, vì tương lai an toàn của trẻ em hôm nay và mai sau.