Hiểu đúng về hậu COVID ở trẻ em

ThS.BS Đào Trường Giang

Cách duy nhất để không bị hậu COVID là không để trẻ bị mắc COVID-19.

Cũng xin lưu ý: Mọi người tìm hiểu thông tin về COVID-19 nên có chọn lọc để không bị lo lắng quá mức. Dù vậy, cũng không được chủ quan và vẫn phải theo dõi trẻ cẩn thận. Hiện tại, hậu COVID vẫn còn mới và cần nghiên cứu thêm.

Do đó có thể còn nhiều thay đổi về các triệu chứng, cách theo dõi, phương pháp điều trị tình trạng này trong thời gian tới.

Bạn đọc toasoan@suckhoedoisong.vn • 10:43 22/2/2022

ThS.BS Đào Trường Giang

Với mỗi tình trạng cụ thể sẽ có biện pháp điều trị phù hợp. Việc chăm sóc, theo dõi toàn diện bao gồm cả phục hồi chức năng có thể giúp ích cho trẻ.

Bạn đọc toasoan@suckhoedoisong.vn • 10:42 22/2/2022

ThS.BS Đào Trường Giang

Theo WHO thì thời gian theo dõi trước khi chẩn đoán mắc tình trạng hậu COVID thường là 3 tháng sau khi trẻ mắc các triệu chứng đầu tiên.

Tuy vậy, nếu các triệu chứng ảnh hưởng nhiều tới trẻ hoặc những trẻ có bệnh lý nền hoặc trước đó mắc COVID-19 mức độ trung bình trở lên thì có thể đi khám sớm hơn. Lúc này trẻ sẽ được đánh giá mức độ nặng, tìm nguyên nhân của các triệu chứng hiện tại, mức độ hồi phục của COVID, phát hiện các biến chứng, điều chỉnh việc điều trị bệnh lý nền nếu cần… để có hướng khắc phục sớm.

Bạn đọc toasoan@suckhoedoisong.vn • 10:41 22/2/2022

ThS.BS Đào Trường Giang

Rất khó để dự đoán tình trạng hậu COVID sẽ kéo dài bao lâu. Những dữ liệu hiện tại chưa có đầy đủ để đánh giá nên phải theo dõi thêm.

Bạn đọc toasoan@suckhoedoisong.vn • 10:36 22/2/2022

ThS.BS Đào Trường Giang

Theo Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) thì tình trạng hậu COVID ở trẻ em có thể bao gồm các vấn đề sau:

– Vấn đề về hô hấp: COVID-19 thường ảnh hưởng đến phổi nhất nên các triệu chứng hô hấp kéo dài khá phổ biến, bao gồm: ho, đau ngực, khó thở. Các triệu chứng này có thể kéo dài 3 tháng hoặc lâu hơn.

– Vấn đề về tim mạch: Các triệu chứng của viêm cơ tim có thể xảy ra, bao gồm: đau ngực, khó thở, nhịp tim không đều và mệt mỏi.

– Mùi và vị: Khoảng 1/4 trẻ em từ 10-19 tuổi bị thay đổi mùi, vị giác khiến ảnh hưởng đến thói quen ăn uống và đặc biệt khiến trẻ có thể không nhận ra 1 số mùi nguy hiểm (khói, khét khi cháy, chập điện…).

– Các vấn đề về thần kinh: Giai đoạn COVID-19 cấp tính có thể gây ảnh hưởng đến hệ thần kinh và trong một số trường hợp hiếm có thể dẫn đến đột quỵ hoặc viêm não. Trẻ em đã từng bị COVID-19 có thể có những thay đổi nhỏ về chú ý, ngôn ngữ, vận động và tâm trạng.

– Mệt mỏi về tinh thần: Đãng trí hơn, giảm khả năng chú ý, học tập khó khăn hơn, đọc chậm hơn, đọc ngắt quãng, đọc lặp lại nhiều lần, khả năng viết chậm hơn… có thể xảy ra. Nếu trẻ căng thẳng, ngủ không đủ giấc có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng này.

– Mệt mỏi về thể chất: Trẻ có thể dễ mệt mỏi hơn và sức chịu đựng khi hoạt động kém hơn, ngay cả khi không có các tổn thương về tim mạch hoặc hô hấp do virus gây ra.

– Đau đầu: Đây là một triệu chứng phổ biến trong và sau khi mắc COVID-19. Ngủ đủ giấc, uống nhiều nước, ăn uống lành mạnh và hạn chế căng thẳng có thể giúp trẻ giảm bớt.

– Sức khỏe tâm thần và hành vi: COVID-19 có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của trẻ. Đặc biệt, đối với trẻ đang mắc các rối loạn, bệnh tâm thần/hành vi, việc phải nhập viện, cách ly, nghỉ học… có thể làm cho các triệu chứng trầm trọng hơn.

– Hội chứng viêm đa hệ cơ quan ở trẻ em (MIS-C): Đây là một biến chứng hiếm gặp nhưng rất nặng, có nguy cơ dẫn đến tử vong, thường xảy ra từ 2 đến 6 tuần sau khi mắc COVID-19. Nhiều cơ quan trong cơ thể bao gồm tim, phổi, thận, não, da, mắt, các cơ quan tiêu hóa… có thể bị tổn thương.

Các biểu hiện bao gồm sốt dài hơn 3 ngày kèm theo: tổn thương da niêm mạc (nổi ban, đỏ mắt, môi đỏ, lưỡi đỏ như quả dâu tây, phù nề bàn tay, bàn chân); rối loạn tiêu hóa (đau bụng, tiêu chảy, nôn); suy tim (mệt, xanh tái, môi nhợt, tay chân lạnh)

– Các triệu chứng của bệnh tiểu đường: Đi tiểu thường xuyên, trẻ hay khát nước, nhanh đói, giảm cân, mệt mỏi, buồn nôn, nôn, đã được báo cáo ở một số trẻ em mắc COVID-19.

ThS.BS Đào Trường Giang

Theo WHO thì hậu COVID có thể xảy ra ở bất kỳ trẻ nào, kể cả những trẻ trước đó mắc COVID mà không có triệu chứng.

Các triệu chứng của tình trạng hậu COVID có thể bắt đầu xảy ra ngay từ ngày đầu tiên khi bắt đầu mắc COVID rồi tồn tại kéo dài hoặc ở xuất hiện giai đoạn sau này.

ThS.BS Đào Trường Giang

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thì hậu COVID là tình trạng bao gồm một loạt các triệu chứng (cả về thể chất và tinh thần) xảy ra trong hoặc sau khi nhiễm COVID- 19 (thường trong vòng 3 tháng), tồn tại kéo dài ít nhất 2 tháng và không giải thích được bằng các chẩn đoán thay thế.

Hiện cũng có nhiều thuật ngữ khác nhau chỉ tình trạng này như “COVID kéo dài“, “Di chứng sau giai đoạn COVID cấp tính”, “COVID mạn tính”… nhưng có vẻ thuật ngữ “Hậu COVID” là phổ biến nhất.