🌈🌈 CÔNG TÁC SÀNG LỌC TRƯỚC SINH VÀ SƠ SINH TẠI VÙNG DÂN TỘC THIỂU SỐ, MIỀN NÚI: NHỮNG THÁCH THỨC VÀ GIẢI PHÁP 🌈🌈

🌸🌸 Sàng lọc trước sinh và sơ sinh đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện và can thiệp sớm vào bệnh tật của thai nhi và sơ sinh, nhằm đảm bảo rằng trẻ em được sinh ra hoàn toàn khỏe mạnh. Tuy nhiên, việc thực hiện sàng lọc vẫn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là tại vùng dân tộc thiểu số và miền núi.
♻️♻️ Nghiên cứu “Những rào cản trong tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe bà mẹ và kế hoạch hóa gia đình của đồng bào dân tộc thiểu số ở Việt Nam” do Viện nghiên cứu Phát triển Mekong và Trung tâm nghiên cứu (Trường Đại học Toronto, Canada) thực hiện với sự hỗ trợ từ Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc và Bộ Y tế, đã chỉ ra rằng tỷ lệ phụ nữ dân tộc thiểu số tiếp cận các dịch vụ chăm sóc trước sinh (khám thai ít nhất 4 lần) thấp hơn 58 điểm phần trăm so với tỷ lệ trung bình toàn quốc (16% so với 74%), và họ cũng ít quan tâm đến sàng lọc sơ sinh.
💎💎 Nguyên nhân chính là do sự ảnh hưởng của phong tục tập quán và tín ngưỡng. Nhiều phụ nữ cho rằng mang thai và sinh con là quá trình tự nhiên và khỏe mạnh, do đó, họ không cảm thấy cần thiết để gặp các nhân viên y tế để khám thai.
Theo số liệu của các cơ quan chức năng, trung bình mỗi năm tại Việt Nam có khoảng 1,5 triệu trẻ em được sinh ra, trong đó có khoảng 40.000 trẻ không may mắn mắc các dị tật bẩm sinh như hội chứng Down, dị tật ống thần kinh, thiếu men G6PD, tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh, tan máu bẩm sinh và nhiều loại dị tật khác. Các dị tật này ảnh hưởng đến chất lượng giống nòi và sự phát triển bền vững của đất nước. Nếu thai phụ được sàng lọc trước sinh kết hợp với sàng lọc sơ sinh, có thể loại bỏ được 95% những dị tật bất thường và mang đến những đứa trẻ hoàn toàn khỏe mạnh..
💥💥💥 Những Khó Khăn Cụ Thể
♦️♦️ Cơ Sở Vật Chất và Trang Thiết Bị: Nhiều cơ sở y tế tại vùng dân tộc thiểu số và miền núi thiếu thốn trang thiết bị cần thiết cho việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh.
🌟🌟 Nhận Thức Của Cộng Đồng: Một số cộng đồng chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh, dẫn đến việc không thực hiện các xét nghiệm cần thiết.
🌞🌞 Đào Tạo và Chuyên Môn Hóa: Đội ngũ nhân viên y tế tại các vùng này thường thiếu đào tạo chuyên sâu về sàng lọc trước sinh và sơ sinh.
💎💎💎 Giải Pháp Đề Xuất
⚡⚡ Nâng Cấp Cơ Sở Vật Chất: Đầu tư và bổ sung trang thiết bị y tế hiện đại cho các điểm cung cấp dịch vụ sàng lọc, ưu tiên cho các vùng dân tộc thiểu số và miền núi.
✨✨ Tăng Cường Tuyên Truyền: Phát huy vai trò của các tổ chức, đoàn thể, và người có uy tín trong cộng đồng để tuyên truyền về lợi ích của việc sàng lọc trước sinh và sơ sinh.
❄️❄️ Đào Tạo Nhân Viên Y Tế: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về sàng lọc trước sinh và sơ sinh cho nhân viên y tế tại các vùng dân tộc thiểu số và miền núi.
💦💦 Hiện tại, các dịch vụ sàng lọc trước sinh và sơ sinh chưa được Bảo hiểm Y tế cũng như các dịch vụ bảo hiểm khác chi trả, chỉ có một số đối tượng chính sách tại các địa bàn miền núi, dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa được sử dụng miễn phí gói dịch vụ cơ bản của Chương trình. Trong khi đó, mỗi năm Việt Nam có khoảng 1,5 triệu trẻ chào đời, theo tính toán, số lượng đối tượng được miễn phí chỉ chiếm 10 -15% tổng số đối tượng cần được sàng lọc trước sinh và sơ sinh. Danh mục bệnh được miễn phí sàng lọc theo quy định chỉ có 9 bệnh (4 bệnh sàng lọc trước sinh và 5 bệnh sàng lọc sơ sinh) trong khi, dịch vụ tại các Trung tâm sàng lọc có thể đáp ứng sàng lọc hơn 50 bệnh.
💞💞Chính vì thế cần có sự tham gia tự chi trả của đối tượng sử dụng dịch vụ hoặc các tổ chức hỗ trợ đối tượng, cũng như hỗ trợ đơn vị cung cấp dịch vụ bằng nguồn kinh phí hợp pháp. Xã hội hóa chính là mục tiêu, động lực, là chính sách lâu dài cho sự phát triển bền vững của chương trình dân số nói chung và chương trình tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh nói riêng.
✨✨✨✨✨✨✨✨✨✨
Bùi Hòa, Anh Dũng – Phòng DS-TTGDSK